Қазақ халқы дінді ұстануда байыпты болуымен ерекшеленген халық. Ұлттық болмысымызда дін мен салт-сана өзара үйлесім тауып сабақтасқан. Ұлттық болмысымызды білмейінше, халықтың мәдениет тұтастығын қалыптастыру құндылықтар рөлін анықтай алмаймыз. Қазақстанның ерекшелігі көп этностық, көп тілді және көп конфессионалды болғандықтан, бүкіл посткеңестік елдері сияқты, исламмен қатар басқа діндер де жаңғырып дамуда. Cондықтан қазіргі таңдағы дәстүрлі діндер мемлекеттің, елдің тұрақтылығын сақтауына негіз бола ...
Читать далее »Қоғам
Тореланттылық
Бүгінгі күні адамзат қоғамы әртекті субъектілерден құралған күрделі организм болып табылады. Адамдар негізінен үлкен үш нәсілге (негроид, монголоид және европеоид) кіретін көптеген ұлттар мен ұлыстардың өкілдері болып табылады. Мұның сыртында олардың діни, саяси және әлеуметтік ерекшеліктерімен дараланады. Тарихи даму барысында Қазақстан қоғамы күрделі конглемерат ретінде қалыптасты. Қазіргі уақытта оның құрамына 100-ден астам ұлттар мен ұлыстар кіреді, олар бірнеше діни-конфессионалдық бірлестіктерге ...
Читать далее »Зайырлы мемлекеттегі діндар адам
Қазіргі қоғамда шын діндардан көрі діншілдер көбейіп барады. Әсілі, «діндар» сөзі «дінге шынайы берілген, дінге жан-тәнімен мойынсұнушы, дінді ынты-шынтымен ұстанушы» деген мағынаны білдіреді. Діндар адам руханиятта қалыптасқан ішкі рухани әлемі мен сыртқы бейнесі сай келген, тақуалығымен, діни құндылықтарды орындауымен оқшауланады. Ал әсіредіншілдер дінді ұстағанымен, өзгеге діндар болып, көзбояушылық пен көпшілік ортада өзін тақуа етіп көрсеткісі келеді. Көпке жария етпей, сауап ...
Читать далее »Зайырлылық ұғымының әлем елдеріндегі көрінісі
Соңғы екі ғасырда адамзат тарихында секуляризация үрдісі белсенді жүріп, нәтижесінде зайырлылық принциптеріне негізделген басқарушылыққа бет бұрған елдердің саны артты. «Зайырлылық» және «зайырлы мемлекет» ұғымдары әлем елдерінің бет-бейнесін айқындайтын негізгі сипаттардың біріне айналды. Зайырлылықты мемлекет пен дін ажыраған деп қысқа қайыруға әсте болмайды. Әр елдің салт-дәстүріне, дүниетанымына, ұстанатын дініне байланысты өзіне тән ерекшелігі болады. Бұл бағыттың көш басында Франция, Италия, Германия, ...
Читать далее »Дәстүрлі емес діни ағымдарға бет бұрмаңыз
Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялап, діни сенім бостандығына жол бергенде сырттан келетін діни ағымдардың легі көбейді. Халықаралық құқықтық нормалардың бекітіліп, конвенцияларға қосылуы сырттан келетін діни ағымдардың ықпалын арттыруға жол ашты. Дәстүрлі емес діни ағымдар санатына енген ағымдар еліміздің қиын әлеуметтік жағдайын пайдаланып, өз мақсаттарын белсенді түрде жүзеге асыруға кірісті. Жаңашылдығымен және ортақ белгілерімен біріктірілген жаңа діни ұйымдар мақсаттары, ұйымдастыру түрлері және ...
Читать далее »Діни танымдағы толеранттылық құндылықтар
Толеранттылық – конфессияаралық және ұлтаралық түсіністікке қол жеткізудің басты қағидасы. Конфессияаралық және ұлтаралық түсіністікпен бір мемлекетте әртүрлі нанымдар мен мәдениеттердің қатар өмір сүруі бүгінгі жас ұрпақтың қалыптасуына үлкен әсерін тигізеді. Толеранттылық бұл – сыйластық, әлем мәдениеттерінің әртүрлілігін дұрыс түсіну, алуандылықтағы үйлесімділік. Бұл тек моральдық борыш емес, саяси-құқықтық тілек. Сонымен қатар ол – адамның жалпыға бірдей құқықтары мен негізгі бостандықтарын мойындау, ...
Читать далее »Дін қоғамнан бөлінуге емес, бірлікте болуға үгіттейді
Ежелден Ислам дінін өмірінің бұлжытпас қағидасына айналдырған ата-бабамыз бөлінуге емес, ұрпағын бірігуге шақырумен келді. Береке-бірлігі жарасқан елді жау алмайтындығын білді. «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді»,- деп ұрпағына ойлы сөз қалдырды. Бұл сөз бүгінгі қазақ қоғамына айтылғандай көрінеді. Себебі, бүгінгі күні дін төңірегінде кейбір жастарымыздың бөлінуі тым шектен шығушылыққа алып бара жатқандай. Жасыратыны жоқ, соңғы уақыттары ...
Читать далее »Зайырлы мемлекетегі діннің алатын орны
Дін – қоғамның ең қажетті саласы. Дінді күнделікті өмірден бөліп қарау мүмкін емес. Себебі дін – имандылықтың кепілі. Қазақстан – көп ұлтты сондай-ақ зайырлы мемлекет. Бүгінде қазақ жерінде 130-ға жуық ұлт пен ұлыс өкілдері тату-тәтті өмір сүруде. Қазақстан Республикасы – әрбiр адамның наным-сенім бостандығын құрметтейтiн демократиялық, зайырлы мемлекет. Ел азаматтары діни сеніміне қарамастан, тең құқылы. Олар Қазақстан халқының рухани мұрасымен ...
Читать далее »Әлемдік және ұлттық діндер
Дін дегеніміз не? Бұл тым күрделі сұрақ. Діннің мәнін түсіндіру әрекеттерінің бәрі теологиялық, не болмаса ғылыми сипатқа ие. Дін ұғымына анықтама беретін бірыңғай көзқарас жоқ, бұған ислам, буддизм және христиандық — үш әлемдік діннің әрқайсысының жеке, өзіндік анықтамаларының болуы дәлел. Адамның рухани тазару дәрежесi көтерiлмесе және дiннен бас тартар болса, қоғам зандылықтары бұзылып, дүние ойран болады. Ислам философиясы – дiн ...
Читать далее »Қазақ зиялыларының діни сенімі
Адам баласының әрбір іс-әрекеті белгілі бір сенімге негізделеді. Бүгінгі қоғамда дұрыс таухидті үйрену қажет деп ұрандап жүрген бауырларымызды көріп «Ата-бабамыз ұстанған ақиданы ұстанып жүрміз»,-десеңіз, олар: «Пайғамбар (с.а.с.) өз ата-бабасының дініне қарсы шыққан»,-деген сөздер арқылы бабалар жолын адасушыларға шығаратындар кездесіп жатады. Шын мәнінде бабаларымыздың сенім жүйесі қандай болған? Әбу Ханифа ақидасын ұстанған бабаларымыз адасқан ба? Артынан қалдырған ұрпағын 10 ғасырдан астам ...
Читать далее »